Một số bài thuốc & món ăn cho người huyết áp thấp

Huyết áp được coi là thấp khi chỉ số tâm thu (tối đa) dưới 90 mmHg, tâm trương dưới 60 mmHg. Áp lực máu chậm và yếu, lưu lượng máu đưa đến các tổ chức thiếu nên bệnh nhân bị hoa mắt, chóng mặt, choáng váng, đau đầu, tức ngực, tinh thần mệt mỏi, ngủ không sâu, có lúc thoáng ngất.

Theo khuyến cáo của các bác sĩ, người huyết áp thấp hay bị hoa mắt, chóng mặt khi thay đổi tư thế, nên khi ngồi dậy phải từ từ. Nằm ngủ nên để đầu thấp, chân cao. Nên sinh hoạt điều độ, ăn uống có nhiều chất dinh dưỡng, nên ăn mặn hơn người bình thường; uống các loại nước có tác dụng nâng huyết áp như trà sâm, trà gừng, trà đặc, cà phê. Bệnh nhân cũng phải rèn luyện thân thể đều đặn, tốt nhất nên tập bơi, đi bộ, tập dưỡng sinh, thái cực quyền.
Người bị huyết áp thấp không nên dùng những thức ăn có tính lợi tiểu như rau cải, râu ngô, dưa hấu, bí ngô... Nên tắm nước nóng để tăng cường lưu thông máu nhưng đừng tắm quá lâu.

Huyết áp thấp có 3 loại.

- Loại nguyên phát liên quan đến thể chất gầy còm, gặp nhiều ở nữ tuổi từ 20 đến 40 và có xu hướng di truyền. 

- Huyết áp thấp thứ phát xuất hiện do một số bệnh mạn tính gây thiếu máu hoặc kém dinh dưỡng kéo dài như bệnh huyết học, viêm loét dạ dày - tá tràng, viêm đại tràng mạn, suy giáp, lao...
- Loại thứ ba là tụt huyết áp tư thế: Khi ngồi dậy hoặc đứng dậy đột ngột, bệnh nhân thấy choáng váng, xây xẩm mặt mày, nhức đầu, mất thăng bằng, có khi ngã.

Một số bài thuốc:

- Sâm Triều Tiên 50 g, Lộc nhung 50 g, ngâm với nửa lít rượu trắng. Mỗi ngày uống một chén con vào bữa ăn.
- Chè lâu năm (lá Chè già trên 3 năm) rang lên, cho cùng 10 g Nhân sâm và ít Gừng vào nước, đun sôi 10-15 phút (nên dùng ấm đất). Uống ngày 2 lần, chỉ dùng từng đợt từ 5 đến 7 ngày.
- Nhân sâm tán bột 25 g, Tử hà sa (tán bột) 50 g. Trộn với mật Ong, mỗi lần uống từ 3 đến 5 g, ngày uống 2 lần vào buổi sáng và trưa.
- Hoàng kỳ, Kỷ tử, mạch môn, Đương quy, Sinh địa mỗi thứ 12 g, Dâm dương hoắc 8 g, Ngũ vị tử 6 g, Đẳng sâm 16 g. Sắc uống mỗi ngày một thang.

Với thể khí huyết dưỡng hư, thường có biểu hiện: đầu váng, mắt hoa, tai ù, ngại nói, tinh thần mệt mỏi, có thể dùng bài thuốc gồm:

- Đẳng sâm 15g, Ngũ vị tử 10g, Sơn thù 12g, Cam thảo 10g, Mạch môn đông 12g, Sinh địa 12g, Kỷ tử 12g.

Với thể khí hư, dương hư có biểu hiện: sắc mặt trắng bệch, thở gấp, ngại nói, mệt mỏi, chân tay vô lực, chân tay lạnh, di tinh, hoạt tinh, sinh lý yếu, thì dùng bài thuốc gồm: 

- Hoàng kỳ 30g , Đẳng sâm 30g, Ngũ vị tử 30g, Mạch môn đông 40g, Sài hồ bắc 3g. 

Món ăn trị huyết áp thấp:

Với bệnh huyết áp thấp mãn tính, việc ăn uống có vai trò quan trọng không kém gì thuốc. Dưới đây là những món ăn giúp cải thiện huyết áp thấp:

- Thịt Chó 1 kg, Phụ tử chế, Nhục quế, Gừng khô mỗi thứ 10 g, cho ít Rượu, hạt Tiêu, gia vị khác, đun nhỏ lửa, hầm nhừ, ăn trong 3 đến 5 ngày, nghỉ một tuần rồi ăn tiếp. Điều trị từ 3 đến 4 liệu trình.
- Thịt Chó đen 250 g, Hồng sâm 25 g, Chích hoàng kỳ 25 g, Liên nhục 70 hạt, Phụ tử chế 6 g, Nhục quế 3 g, Thục địa 20 g, nước củ Sả 2 thìa canh. Gia vị vừa đủ. Thịt Chó rửa sạch bằng nước Chanh hòa với ít nước sôi để nguội; ướp gia vị và nước củ sả, bỏ liên nhục lên trên. Tất cả các vị thuốc khác cho vào ấm sắc, lọc kỹ, đổ vào thịt đã ướp. Cho các thứ đã tẩm ướp vào nồi, đun cách thủy sôi độ 4 giờ là vừa.
Tuần ăn 1 lần, ăn liên tục trong 6 tuần.
- Gà Ác 1 con, làm sạch lông, bỏ phủ tạng, rồi cho 30g Đương quy, 30g Hoàng kỳ, 5 quả Táo đỏ, 15g Kỷ tử vào bụng Gà, đem hấp cách thủy cho đến chín mềm. Khi chín bỏ bã thuốc, ăn thịt và dùng nước canh. Mỗi tuần ăn 1 lần, ăn liền trong 3 tháng.
- Cá Diếc một con rửa sạch, bỏ ruột, cho vào cùng 50g gạo nếp ninh nhừ thành cháo, cho thêm gia vị, hạt tiêu, thì là, hành, rồi múc ra ăn nóng. Mỗi tuần ăn 2 – 3 lần. Ăn liền 2 – 3 tháng.
- Chim Cút một con làm sạch lông, bỏ phủ tạng. Lấy 30g Hoàng kỳ, 30g Thiên ma, Gừng tươi 5g, 5 củ Hành khô, rửa sạch cho vào bụng chim Cút, thêm gia vị cho vừa ăn rồi đem hầm cách thủy cho đến chín mềm, ăn thịt và uống nước, bỏ bã thuốc.
- Táo đỏ 10 quả, Sa sâm 15g, Sinh địa 50g, Thục địa 50g. Tất cả cho vào 600 ml nước nấu trong 30 phút, chắt lấy nước thuốc, cho thêm 50 ml mật Ong loại tốt hòa đều, chia uống 3 lần dùng trong ngày.

- Món cháo Nhung Hươu xem tại đây