SÁNG HÔM ẤY... SÁNG GÌ?

Thập niên 80-90, trụ sở đội thuế của thành phố hoạt động mạnh, đội đóng quân ngay bên đầu dốc cầu Treo (phía nội thành Nam Định). Cây cầu treo khi đó được mệnh danh là cầu treo lớn nhất Việt Nam và cũng là cây cầu huyết mạch đi xuống 6 huyện miền biển của tỉnh, nên ngày và đêm, người, xe qua lại tấp nập, tấp nập và tấp nập...

Cán bộ nhân viên đội thuế khi ấy có khoảng hơn chục ông, quanh năm ngày tháng cứ ăn xong thì thay phiên nhau đi đuổi bắt, khám xét, tịch thu, ghi chép giấy phạt... Thôi thì đủ các loại hàng hóa, nào là từ bịch mắm tôm đến cái bong bóng rượu, từ mớ giấy vàng mã đến những gói thuốc nhuộm linh tinh... rất nhiều, rất nhiều và nhiều không kể xiết... Đêm nào nơi đây cũng có tiếng khóc lóc van xin, kể lể hoàn cảnh này nọ, nghe ai oán não nề... Chỉ may mắn cho những người buôn bán (con cá, lá rau buồng cau, nải chuối...)
- Rồi một sớm như những sớm tinh sương, sau tiếng còi tầm chào ngày mới của nhà máy Dệt kết thúc là thằng nhóc chạy ra đầu dốc, hóng bố đi làm về từ ca đêm... Sáng hôm ấy trời lạnh không mưa, thằng nhóc miên man với dòng người và xe nhộn nhịp qua lại dưới ánh đèn cao áp đang yếu dần thì thấy một người đàn bà trạc tuổi tứ tuần, thân hình khắc khổ, bà ta choàng mảnh nilon nhàu nhĩ trên người như kiểu dũng sĩ mặc áo bào trong phim chưởng Cái Bang, trên đầu bà ấy đội cái thúng, cũng trùm tấm nilon, nhếch nhác đi vào thành phố vẻ nặng nề khó nhọc. Thằng nhóc đồ chừng, bà ta khó thoát qua "cửa ải" này vì thấy mấy ông "phòng thuế" đã ngồi "cú dòm" bên lề đường từ rất sớm. Tức thì, một trong các ông ấy đứng dậy, cài lại cái băng đỏ trên cánh tay theo thói quen rồi bước thật nhanh đến trước mặt người đàn bà:
- Hàng gì? Yêu cầu chị cho kiểm tra.
- Chẳng có gì mà phải kiểm tra, hàng của tôi, ông không kiểm tra được: - Người đàn bà trả lời gắt gỏng.
Thằng nhóc đứng gần ngạc nhiên, thầm phục người đàn bà vẻ quê mùa nhưng hơi bị "Ji-gân".
- Yêu cầu chị đưa hàng vào đội, cho chúng tôi kiểm tra: - Ông "phòng thuế" nói lại lần nữa như ra lệnh.
- Là kứt cũng kiểm tra à? Tôi không vào.
- Cứt cũng kiểm tra: - Vừa nói, ông "phòng thuế" vừa giơ tay kéo cái thúng trên đầu người đàn bà xuống... Thế là người đàn bà giận giữ úp chụp cái thúng lên đầu ông "phòng thuế"... thế là kứt loãng sột sệt chảy tóe loe từ đầu tới chân ông "phòng thuế"... Kinh quá!... Thế là mọi người kéo đến vây quanh, ai cũng lấy tay khua khua trước mũi xem ông "phòng thuế" đang đứng im như tượng mà cười, mà nói năng, chỉ trỏ... Người đàn bà thì lẳng lặng đi về phía bên kia cầu. Thằng nhóc thấy ông "phòng thuế" lúng túng rét run trong nhơ nhớp mà không có ai giúp đỡ... Thế là đường Tô Hiệu tắc nghẽn... thế là bọn móc túi lại được dịp hoành hành... có những tiếng kêu thất thanh "cướp cướp..." cùng tiếng còi "tờ roét, tờ roét..." của mấy chú công an đồn 3 pha lẫn tiếng chửi nhau chí chóe của mấy bà mấy cô cùng khu phố đi trực lấy nước từ hồi đêm vì bỏ xô thùng ở vòi nước công cộng mà đi xem ông "phòng thuế"...
... Rồi thằng bé lớn lên cùng với những đổi mới, đổi mới và đổi mới... Khi nghĩ về tuổi thơ, thi thoảng nó lại nghĩ về người đàn bà đội kứt vùng lên của BUỔI SÁNG HÔM ẤY... và hỏi đời: - SÁNG GÌ?