Thứ Năm, 29 tháng 5, 2025

KHỚP GỐI - HUYỆT ĐỘC TỴ HẠC ĐỈNH TÂN ĐỊNH VỊ

Huyệt độc tỵ là huyệt của kinh túc dương minh, nguyên do là trước dưới xương bánh chè phía dưới có chỗ lõm, tên gọi là “ngoại độc tỵ”, công năng khu phong tán hàn, lợi thấp thông kinh. Tất nhãn gọi là nội tất nhãn hay còn gọi là “nội độc tỵ” là huyệt ngoài kinh, chuyên sưu phong tà của khớp gối. Nội ngoại độc tỵ ( nội ngoại tất nhãn ) đồng thời chủ trị phong tà trở trệ khiết khớp gối phát đau.



Kinh qua nhiều năm nghiên cứu lâm sàng thực nghiệm, phát hiện châm ở chính giữa huyệt độc tỵ và tất nhãn thấy hiệu quả cực kì tốt. Ở vị trí giống như cái cột ở mõm con nghé cho nên gọi “ tân độc tỵ”.
Hạc đỉnh là kỳ huyệt ngoài đường kinh, ở điểm lõm trên đỉnh phía trên mé trên bánh chè khớp gối, là huyệt trên lâm sàng hay dùng. Hạc tất phong hoặc khớp gối đau, hoặc chấn thương gây viêm màng hoạt dịch khớp gối đều có thê dùng.
Hạc tất phong thì bắt đầu trong << chứng trị chuẩn thẳng>> cũng gọi là “ hạc du phong, tất nhãn phong, tất dương” . Nhân sau khi bệnh thì khớp gối sưng thũng, hình như gối con hạc cho nên lấy tên là vậy. Đa phần do tam âm khuy tổn, phong tà ngoại tập, âm hàn ngưng trệ mà thành. Bệnh sơ khởi đa phần thấy hình hàn phát nhiệt, tất bộ hơi thũng, đi lại không tiện, đau nhức. Tiếp theo là cục bộ thũng đỏ nóng như thiêu đốt hoặc sắc trắng thũng. Lâu ngày trong khớp tích dịch thũng to, cơ tứ đầu đùi teo nhỏ, rồi phá ra sau, chảy mủ hoặc ra dịch vàng, đỡ rồi chuyển sang mạn tính. Thời kỳ đầu thân nhiệt hơi thũng nên dùng thanh nhiệt hóa ứ, tiêu thũng hóa thấp; lâu ngày tại chỗ sắc trắng sưng đau, nên dùng ôn dương tán hàn phù chính khu tà.
1. Công năng: khu hàn hóa thấp, sơ lợi quan tiết, hoạt huyết thông lạc
2. Phối ngũ:
+ Độc tỵ phối ngũ tất nhãn, dương lăng tuyền: có tác dụng tán phong thông lạc, lợi tiết sơ cân, khư thấp hoạt lạc. Chủ trị phong hàn thấp tý trở trệ vùng xương bánh chè gây đau.
+ Độc tỵ phối hạc đỉnh, túc tam lý: có tác dụng sơ thông khí huyết, khư hàn thông lạc. Chủ trị hạc tất phong, cùng với mọi chứng tý đều có hiệu quả.
+ Độc tỵ phối với nội ngoại tất nhãn, hạc đỉnh: do 4 huyệt tạo thành, là bộ huyệt cơ bản để trị liệu phụ nữ sau khi bước vào thời kì mãn kinh mà sinh ra khớp gối đau cực kì tốt. Trong thời gian điều trị nên phối hợp với huyệt ở gần cũng tốt như lương khâu, huyết hải, dương lăng tuyền, âm lăng tuyền, ủy trung, túc tam lý. Như túc tam lý thì là huyệt hợp của kinh túc dương minh vị, kinh này đa khí đa huyết, mà huyệt túc tam lý là nơi hội hợp của khí huyết, bởi vậy nói “ trị tý đầu tiên nên thông khí huyết, khí huyết lưu hành thì tý có thể thông, phong thấp tà có thể khu tán” .
3 . Cách châm:
Châm chếch, hướng nhập vào giữa khe khớp.

<Nhất Thủ Thần Châm>

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét